Atapuerca da Europaren hondar zaharrago eta ugariagoko multzoa. UNESCOk Humanitatearen Kultur Ondare-tzat jo du eta hartan burutu diren aurkikundeek eragin zientifiko itzela izan dute.
Atapuerca-ko Zerra Burgoseko probintziaren gune geografikoan kokatuta dago. Hartan datazio kronologiko desberdineko aztarnategi bilduma handia jasotzen da, humanitatearen historiaren milioi eta erdi urte baino gehiago erregistratuz. Zerra txiki honetan hondarrak erakartzen dira gutxienez hiru giza espezie (Homo antecessor, Homo heidelbergensis eta Homo sapiens).
Lehen esplorazioak XIX mendeko erdiko dira. Hala ere, jada haitzulo hau ezagutzen zen eta denbora askotatik lehenago bisitatzen zen.
Lan sistematikoa 1978tik aurrera hasi zen. 1992an Hezurren Leizea aurkitu zen eta bertan duela 300.000 urteko 32 pertsonako giza hezur fosilak agertu ziren, beharbada Neandertal-en gizonen arbasoak. 1994an beste aurkikunde oraindik garrantzitsuago bat Dolina Handia izenekoko haitzuloan gertatu zen: 6 banakoko 80 pieza, duela 780.000 urte baino gehiagokoak hauek.
Azkenik, 2007ko indusketa kanpainan zehar 1.200.000 antzinate-urteko silex tresnekin lotutako giza barailako aurkikundea egin zen, EUROPAKO LEHEN HOMINIDOA.
Hara joan ziren bisitan Batxilergoko 1. mailako neska-mutilak apirilaren 11an.
.
[flickr]set:72157633240050036[/flickr]